Càng gần Tết Nguyên Đán nhu cầu đổi tiền lẻ của người dân càng tăng cao, bất chấp những quy định của Ngân hàng Nhà nước về xử phạt hành vi đổi tiền lẻ dịp Tết đối với các cá nhân, tổ chức.
Làm ngơ với quy định
Ngày 12/1/2015, Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch đã phát đi công văn yêu cầu các Sở Văn hóa, Ban quản lý di tích cần tiếp tục phối hợp tuyên truyền, chấn chỉnh các tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động lễ hội, tín ngưỡng, thực hiện đúng quy định của pháp luật về việc sử dụng, lưu thông đồng tiền Việt Nam đảm bảo an ninh kinh tế, trật tự an toàn xã hội tại các di tích, công trình tín ngưỡng, nơi tổ chức lễ hội.
Cùng với đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đã có văn bản gửi các bộ, ngành liên quan đề nghị tăng cường quản lý, sử dụng, lưu thông đồng tiền có mệnh giá nhỏ trong hoạt động văn hóa, tín ngưỡng, lễ hội và sẽ phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý thị trường, các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý theo đúng quy định tại Nghị định 96/2014/NĐ-CP. Theo đó, hành vi đổi tiền lẻ sẽ được xử lý nghiêm và mức phạt có thể từ 20 – 40 triệu đồng.
Hình phạt cho những hành vi sai trái đã dược đưa ra, không những không có dấu hiệu giảm đi mà dịch vụ đổi tiền lẻ tại các đình, chùa ở Hà Nội như: Chùa Trấn Quốc, Phủ Tây Hồ, Chùa Hà, Chùa Quán Sứ vẫn diễn ra nhiều và công khai.
Nhiều phóng viên đã đi khảo sát cho biết, tiền càng nhỏ mức phí phải trả càng lớn. Tại chùa Hà (Cầu Giấy, Hà Nội), “thị trường tiền lẻ” hiện rất sôi động. Nhiều sạp bán vàng mã, bánh kẹo kiêm luôn dịch vụ đổi tiền lẻ. Các loại tiền mệnh giá 500 đồng, 1.000 đồng, 2.000 đồng, 5.000 đồng được bày trên các sạp hàng hoặc trên sạp bán vàng mã.
“Giá” đổi tiền ở đây là “10 ăn 7” ví dụ như 100.000 đồng khách hàng lấy lại 70.000 đồng tiền lẻ cho tiền mệnh giá 500 đồng; tiền 2.000 đồng thì “10 ăn 8” đổi 100.000 đồng lấy về 80.000 đồng. Vì là những đồng tiền mệnh giá nhỏ do khan hiếm giá đổi sẽ cao hơn những đồng tiền mệnh giá lớn.
Đổi tiền online sôi động
Ngoài hình thức đổi tiền theo hình thức cũ, hiện nhiều người đã chuyển sang hình thức đổi tiền online để “an toàn”, thuận tiện giao dịch và sẽ giao hàng tận nơi. Dịch vụ này hiện có ở rất nhiều các website thương mại điện tử, Facebook, các diễn đàn xã hội, thậm chí nhiều cơ sở còn thành lập website riêng về đổi tiền. Trên các trang mạng đổi tiền lẻ cung cấp rất cụ thể mệnh giá, chiết khấu % chênh lệch, địa chỉ, số điện thoại liên lạc. Các website này đều cho biết có thể đổi mọi loại tiền Việt Nam mới cho khách hàng và báo giá: Loại tiền cũ 200, 500 đồng thì thu phí 20%-50%; các loại 10.000, 20.000, 50.000 đồng cotton hay tiền polymer mới 100.000, 200.000, 500.000 đồng thì mức phí đổi 5%-15%.
Ngoài dịch vụ đổi tiền lẻ đủ các loại mệnh giá, dịch vụ đổi tiển lẻ còn cung cấp các loại tiền có số seri đẹp, may mắn…